Zabur-i-Ajam

Introduction: Zabur-i-Ajam (زبور عجم, Persian Psalms) is a philosophical poetry book, written in Persian, of Allama Iqbal, the great poet-philosopher of the Indian subcontinent. It was published in 1927.

حصہ اول

• بخوانندہ کتاب زبور
• ز برون در گذشتم ز درون خانہ گفتم
• "دعا"
• عشق شور انگیز را ہر جادہ در کوی تو برد
• درون سینۂ ما سوز آرزو ز کجاست؟
• غزل سرای و نواہای رفتہ باز آور
• ایکہ ز من فزدوہ ئی گرمی آہ و نالہ را
• از مشت غبار ما صد نالہ برانگیزی
• من اگرچہ تیرہ خاکم دلکیست برگ و سازم
• بصدای درمندی بنوای دلپذیری
• بر سر کفر و دین فشان رحمت عام خویش را
• نوای من از آن پر سوز و بیباک و غم انگیزست
• دل دیدہ ئی کہ دارم ہمہ لذت نظارہ
• گرچہ شاہین خرد بر سر پروازی ہست
• این جہان چیست صنم خانۂ پندار من است
• فصل بہار این چنین بانگ ہزار این چنین
• برون کشید ز پیچاک ہست و بود مرا
• خیز و بخاک تشنہ ئی بادۂ زندگی فشان
• تو باین گمان کہ شاید سر آستانہ دارم
• نظر بہ راہ نشینان سوارہ می گذرد
• بر عقل فلک پیما ترکانہ شبیخون بہ
• یا مسلمان را مدہ فرمان کہ جان بر کف بنہ
• عقل هم عشق است و از ذوق نگه بیگانه نیست
• سوز و گداز زندگی لذت جستجوی تو
• درین محفل کہ کار او گذشت از بادہ و ساقی
• ساقیا بر جگرم شعلۂ نمناک انداز
• از آن آبی کہ در من لالہ کارد ساتگینی دہ
• ز ہر نقشی کہ دل از دیدہ گیرد پاک میآیم
• دل بی قید من با نور ایمان کافری کردہ
• ز شاعر نالہ مستانہ در محشر چہ می خواہی
• نہ در اندیشۂ من کار زار کفر و ایمانی
• مرغ خوش لہجہ و شاہین شکاری از تست
• خوشتر ز ہزار پارسائی
• بر جھان دل من تاختنش را نگرید
• مرا براہ طلب بار در گل است ہنوز
• زمستان را سرآمد روزگاران
• ہوای خانہ و منزل ندارم
• از چشم ساقی مست شرابم
• شب من سحر نمودی کہ بہ طلعت آفتابی
• درین میخانہ اے ساقی ندارم محرمی دیگر
• بجہان دردمندان تو بگو چہ کار داری
• اگر نظارہ از خود رفتگی آرد حجاب اولی
• نور تو وانمود سپید و سیاہ را
• بدہ آندل کہ مستی ہای او از بادۂ خویش است
• کف خاکی برگ و سازم برہی فشانم او را
• این دل کہ مرا دادی لبریز یقین بادا
• رمز عشق تو بہ ارباب ہوس نتوان گفت
• یاد ایامی کہ خوردم بادہ ہا با چنگ و نے
• انجم بگریبان ریخت این دیدۂ تر ما را
• خاور کہ آسمان بکمند خیال اوست
• فرصت کشمکش مدہ این دل بی قرار را
• جانم در آویخت با روزگاران
• بہ تسلئی کہ دادی نگذاشت کار خود را
• بحرفی می توان گفتن تمنای جہانی را
• چند بروی خودکشی پردۂ صبح و شام را
• نفس شمار بہ پیچاک روزگار خودیم
• بہ فغان نہ لب گشودم کہ فغان اثر ندارد
• ما کہ افتندہ تر از پرتو ماہ آمدہ ایم
• اے خدای مہر و مہ خاک پریشانی نگر

حصہ دوم

گلشن راز جدید

• "تمہید"
• سوال اول
• سوال دوم

در بیان فنون لطیفہ غلامان

• موسیقی
• مذہب غلامان
• در فن تعمیر مردان آزاد